Czy szachy wspierają rozwój Twojego dziecka? 

Początek roku szkolnego to czas, kiedy wielu rodziców zastanawia się, jak najlepiej wspierać rozwój swojego dziecka. Jako trener szachowy często spotykam się z pytaniami, czy szachy mogą pomóc dzieciom lepiej radzić sobie w szkole i rozwijać ważne umiejętności. Odpowiedź brzmi: tak, szachy mogą być nie tylko świetną zabawą, ale także potężnym narzędziem edukacyjnym. 

W ostatnich latach wiele badań potwierdziło, że regularna gra w szachy ma pozytywny wpływ na rozwój poznawczy
i emocjonalny
dzieci. Chciałbym podzielić się z Tobą tym, jak szachy mogą wspierać rozwój Twojego dziecka, pomagając mu nie tylko na szachownicy, ale także w szkole i codziennym życiu.


Jak szachy wpływają na rozwój funkcji wykonawczych u Twojego dziecka? 

Funkcje wykonawcze to umiejętności, które pozwalają Twojemu dziecku świadomie kontrolować myśli, emocje i działania. Obejmują one takie zdolności jak planowanie, pamięć robocza, inhibicja oraz elastyczność poznawcza.




Badania przeprowadzone przez Larisę Ramos, Vanessę Arán Filippetti i Gabrielę Krumm pokazują, że regularna gra w szachy znacząco wpływa na rozwój tych funkcji u dzieci w wieku szkolnym. Dzieci, które grają w szachy, osiągają lepsze wyniki w testach oceniających te umiejętności niż ich rówieśnicy, którzy nie mają doświadczenia w tej grze. To dowodzi, że szachy mogą pomóc Twojemu dziecku rozwijać umiejętności, które będą mu potrzebne zarówno w szkole, jak i w życiu. 


Czy szachy wspierają rozwój pojęciowy Twojego dziecka? 

Czy szachy mogą pomóc Twojemu dziecku w nauce przestrzennego myślenia? Wyniki badania przeprowadzonego przez Ayperi Dikici Sigirtmac na grupie sześciolatków w Turcji pokazują, że dzieci, które uczą się grać w szachy, osiągają lepsze wyniki w testach oceniających rozwój pojęć przestrzennych.
Dzieci te lepiej rozumieją koncepcje takie jak „przód-tył”, „pomiędzy-obok”, „blisko-daleko” i „symetria”. Zrozumienie tych pojęć jest fundamentem wielu zadań matematycznych i technicznych, które Twoje dziecko napotka w przyszłości. Dzięki grze w szachy Twoje dziecko uczy się myślenia w kategoriach przestrzennych, co z kolei wspiera rozwój jego umiejętności w takich dziedzinach jak geometria, rysunek techniczny czy nawet programowanie komputerowe. 

Dodatkowo, szachy pomagają rozwijać zdolności logicznego myślenia. Kiedy Twoje dziecko ustala relacje między poszczególnymi elementami na szachownicy, rozumie zależności między figurami i ich pozycjami, a także przewiduje konsekwencje posunięć przeciwnika, ćwiczy zdolności konceptualne. To wszystko może mieć realny wpływ na jego przyszłe decyzje szachowe i nie tylko. 

Jak szachy mogą poprawić umiejętności matematyczne Twojego dziecka? 



Matematyka to przedmiot, który czasem sprawia trudności, dlatego warto zastanowić się, jak można pomóc Twojemu dziecku w jego nauce. Okazuje się, że szachy mogą być kluczem do rozwinięcia jego umiejętności matematycznych. Badania pokazują, że szachy wspierają naukę matematyki (na początku edukacji) na kilka kluczowych sposobów:





Wszystkie te aspekty pokazują, że wprowadzenie szachów do programu nauczania może znacząco poprawić umiejętności matematyczne Twojego dziecka, jednocześnie rozwijając jego zdolności krytycznego myślenia, zarządzania czasem, pamięci oraz kreatywności. 

Jak szachy wspierają rozwój emocjonalny Twojego dziecka?

Szachy to gra, która nie tylko rozwija umiejętności intelektualne, ale także ma wpływ na rozwój emocjonalny Twojego dziecka. W trakcie gry dzieci uczą się radzenia sobie z emocjami, takimi jak frustracja po przegranej czy ekscytacja po zwycięstwie. W kontekście emocji, badania dotyczące dysonansu i konsonansu poznawczego wśród dzieci grających w szachy pokazują, jak różne typy osobowości reagują na emocje:




Szachy oferują nie tylko możliwość rozwoju intelektualnego, ale również emocjonalnego. Dzięki grze dzieci uczą się radzić sobie z porażkami, zarządzać swoimi emocjami i pracować nad swoimi słabościami. Niezależnie od typu osobowości, szachy mogą pomóc Twojemu dziecku w rozwoju umiejętności, które będą kluczowe w jego dalszym życiu. 


Wnioski 

Szachy to coś więcej niż tylko gra – to potężne narzędzie wspierające wszechstronny rozwój Twojego dziecka. Wprowadzenie szachów do codziennego życia dziecka może pomóc mu nie tylko w nauce, ale także w rozwijaniu umiejętności, które będą kluczowe w jego przyszłym życiu. Niezależnie od tego, czy Twoje dziecko jest introwertykiem, ekstrawertykiem, czy też ma inne cechy osobowościowe, szachy mogą pomóc mu w nauce radzenia sobie z wyzwaniami, rozwijaniu umiejętności matematycznych oraz wzmocnieniu zdolności intelektualnych i emocjonalnych. Jeśli zastanawiasz się, czy zapisać swoje dziecko na zajęcia szachowe, odpowiedź jest jednoznaczna – warto!
Jeśli podobał Ci się ten post, udostępnij go i podziel się nim ze znajomymi!
Może to być świetna inspiracja dla innych rodziców, którzy zastanawiają się nad zapisaniem dziecka na zajęcia szachowe. 


Artur Czyż
trener szachowy
Źródła:
1. Funciones ejecutivas y práctica de ajedrez: un estudio en niños escolarizados.
2. Does chess training affect conceptual development of six-year-old children in Turkey?.
3. Typical Expression of Cognitive Dissonance and Consonance in the Course of Argumentation Among Primary-School Children Playing Chess.
4. Does Chess Instruction Enhance Mathematical Ability in Children? A Three-Group Design to Control for Placebo Effects.